عملیات ضد تکتیرانداز

تکتیراندازها همه جا هستند؛ دشت، کوه، دریا، جنگل، مناطق شهری همه و همه محل حضور تکتیراندازها میباشد. یک تکتیرانداز میتواند چنان نیروی هدف خود را فلج و دست بسته سازد که به کل سرنوشت یک درگیری عوض شود.
حال این سوال پیش میاید که تکتیرانداز کیست؟

تکتیرانداز فردی مسلح به یک سلاح دقیق زن با سیستم دیدبانی و نشانه روی مناسب است که در موضع مناسب مستقر بوده و اقدام به اخلال در عملکرد دشمن از طریق حذف نفرات یا ناامن سازی محورها و مناطق میکند.
تکتیراندازها را میتوان به عنوان با ارزش ترین نیروی هر یگان پیاده متصور شد. همچنین در اکثر مواقع تکتیراندازها دارای اطلاعات بسیار مهم و محرمانه ای درباره ما(نیروی دشمن) و خودشان هستند تا بتوانند عملیات های خود را بهتر انجام دهند.

عنصر ضد تکتیرانداز کیست؟
عناصر ضد تکتیرانداز به افرادی آموزش دیده اطلاق میشود که با داشتن تسلیحات، مهمات و تجهیزات مناسب اقدام به سرکوب توان تکتیراندازهای دشمن در فواصل تعیین شده میکنند.

در مناطق شهری عموما تکتیراندازها در فاصله ای بین 100 الی 300 متری نیروهای ما مستقر هستند و در مناطق باز عناصر ضد تکتیرانداز بصورت انفرادی تنها با تکتیراندازهایی در حداکثر فاصله 700 متری درگیر میشوند. اگر بر فرض مثال یک تکتیرانداز در پایین کوهی که نیروهای ما در دامنه آن هستند حضور دارند با تسلیحات دقیق کالیبر بالا در فاصله 1.5 کیلومتری رویت شود اصل بر اجرای آتش سنگین بر سر تکتیرانداز و پرهیز از درگیری انفرادی است.

عنصر ضد تکتیرانداز تاحدود زیادی به امکانات خود وابسته است که در بندهای بالاتر کلیات آن گفته شد.
مهمات مناسب یکی از مهمترین نیازهای عملیات ضد تکتیراندازی است؛ مهمات ما باید دقت و کشندگی بالایی داشته باشند تا بتوانیم تکتیرانداز را کشته یا چنان زخمی کنیم که دیگر قادر به اجرای عملیات نباشد.

بهترین مهماتی که عناصر ضد تکتیرانداز میتوانند استفاده کنند مهمات سر گرد(مهمات شکاری)، مهمات هالوپوینت که هنگام برخورد به بدن باز میشوند، مهمات R.I.P که هنگام برخورد چند تکه میشوند و مهمات مسابقه ای MATCH هستند.
مهمات MATCH بالاترین دقت در بین دیگر مهمات را دارند و بخاطر هسته مرمی های سر تخت تخریب خوبی انجام میدهند.

استفاده از گلوله های شکاری سر گرد اغلب به عنوان جنایت جنگی تلقی میشود زیرا کشندگی بسیار بالایی دارند اما همواره بخاطر شوک هیدرواستاتیک و قدرت توقف بالا یکی از مناسب ترین گزینه برای عناصر ضد تک‌تیرانداز است.
جنایت واقعی زمانیست که ما می‌توانیم با جنگ افزار مناسب جان هم‌رزمان خود را حفظ کنیم اما دست به چنین اقدامی نمیزنیم‌.

گلوله های MATCH: این نوع گلوله ها از بالاترین دقت برخوردار هستند و در زیر پوسته مرمی خود معمولا دارای هسته ای با سرت تخت میباشند که باعث ایجاد جراحت های شدید در بدن میشود. ترکیب دقت و کشندگی گلوله های مسابقه ای استاندارد MATCH را به انتخاب بسیار مناسبی جهت سرکوب تکتیراندازان تبدیل میکند.

گلوله های HP:گلوله های سر سوراخ یا hollow point نوعی از گلوله ها هستند که سر مرمی درآنها سوراخ بوده و در هنگام برخورد به بدن مانند شکوفه باز میشوند و در صورت عدم استفاده از تجهیزات حفاظتی مانند پنل ها و جلیقه های ضد گلوله آسیب به شدت بالایی را به بافت بدن وارد میکنند. اغلب تکتیراندازان برخلاف دیگر عناصر پیاده نظام از تجهیزات حفاظتی مانند حامل زره و کلاهخود استفاده نمیکنند مگر در شرایطی که خطر بسیار محسوس باشد به همین خاطر استفاده از این نوع مهمات ریسک بالایی نداشته و گزینه مناسبی هستند.

گلوله های نوک پلیمری: این نوع گلوله ها اغلب تماما از جنس مس هستند و مانند گلوله های هالوپوینت بعد از برخورد به بدن باز میشوند. گلوله های پلیمرپوینت انواع مختلفی دارند که تفاوت آنها در انتقال تاخیری انرژی یا انتقال آنی و میزان بازشوندگی مرمی است.

مهمات سر گرِِد: این نوع مهمات بخاطر داشتن نوک با حالت پَخ خوردگی جراحت بسیار بالایی را وارد میکنند و شوک هیدرواستاتیک بسیار بالایی دارند و همچنین معمولا وزن سنگین تری نیز دارند که تونل اولیه و تونل نهایی ایجاد شده توسط این مهمات در داخل بدن بزرگ تر میباشد. این نوع مهمات بسیار رایج بوده و کاربرد شکاری جهت کشتن چهارپایان دارد و به صهولت یافت میشود.

مهمات سنگین: بطور کلی ما در شرایط جنگی نمیتوانیم مانند روزهای عادی وارد یک فروشگاه شده و سلاح و مهمات مورد علاقه خود را دقیقا مطابق با سلیقه و نیاز خریداری کنیم از همین رو شاید نتوانیم هیچ یک از انواع مهمات یاد شده را تهیه کنیم. در چنین شرایطی استفاده از حداقل امکانات باید در دستورالعمل ما باشد. گلوله هایی که وزن سنگین تری دارند کشندگی مناسب را برای ما میتوانند تا حدود زیادی فراهم کنند و برای رفع نیاز مناسب است. یکی از بهترین کالیبرهای موجود در ایران مهمات 7.92(هشت م.م)میلیمتری است که در تفنگ بسیار رایج برنو استفاده میشود. این مهممات دقت و کشندگی مطلوبی دارد و مرمی های سنگین آن میتواند به راحتی یک انسان را در اولین شلیک ناقص کرده یا بکشد که برای دفع خطر تکتیراندازها فوقالعاده مناسب است. گزینه های بعدی در کشور ما بخاطر نبود مهمات مختلف میتواند مهمات 308. و 338. وینچستر باشد

بخش دوم: انتخاب سلاح برای عناصر ضد تکتیرانداز

همانطور که تاکنون مشخص شده است عناصر ضدتکتیرانداز عملکرد و فاکتورهای مشترک زیادی با دشمنان خود(تکتیراندازها) دارند و عملیا خودشان نیز تاحدود زیادی تکتیرانداز به حساب میایند. مانند تکتیراندازها، عناصر ضد تکتیرانداز نیز نیاز به تسلیحاتی دقیق دارند با این تفاوت که عنصر ضد تکتیرانداز هیچوقت هیچ فرصتی برای اشتباه ندارد! به همین خاطر معمولا ضد تکتیراندازها از تفنگ های گلنگدنی(bolt action) استفاده میکنند. تفنگ های گلنگدنی بصورت دستی مسلح میشوند و عملکرد خودکار ندارند و نیازی به مصرف بخشی از انرژی گاز باروت جهت عقب راندن گلنگدن ندارند. به همین دلیل حداکثر توان و انرژی مهمات به کار گرفته میشود و ما شلیک های دقیقی خواهیم داشت.
لوله: لوله سلاح ما باید از نوع لوله های سنگین باشد تا ارتعاشات اضافی محدودتر بوده و دقت ما تامین شود. استفاده از لوله های سنگین به ما اجازه استفاده از طیف مهمات مختلفی را میدهد، تا حدودی لگد را کاسته و دقت سلاح ما را تا حد زیادی بهبود میبخشد و تنها زمانی به عنوان گزینه مناسبی مطرح نیست که ما مجبور به حمل طولانی مدت سلاح مانند وضعیت صعود به کوه هستیم.

لوله های سنگین معمولا با یک شیارکاری چرخشی دقت سلاح ما را به شدت بالا میبرد. همچنین استفاده از تفنگ هایی که لوله آنها شناور است(لوله در هیچ بخشی به جز مخزن انفجار chamber با شاسی ودیگر قطعات تماس ندارد) یا شناور سازی لوله از طریق برش شاسی و استفاده از شاسی های مخصوص شناوری نیز موجب انجام شدن ارتاش ضروری لوله شده و بر دقت سلاح ما تاثیر شگرفی میگذارد.

جز این موار با استفاده از شیوه ملافه پیچی میتوان سفتی اتصال لوله به شاسی را تضمین کرد. اصطلاح ملافه پیچی به پر کردن فاصله بین کناره های ابتدای لوله(مخزن انفجار) با شاسی از طریق چسب های فایبر گلس و… گفته میشود که با داشتن فاکتورهای استحکام بین چوب و فلز سفتی خوبی ارائه میدهد. ملافه پیچی در تفنگ هایی که شاسی آنها از چوب است بسیار مفید میباشد.

نوع ماشه: یک تکتیرانداز ماهر همواره درحال تغییر موضع و موقعیت خودش میباشد تا از شناسایی شدن در امان باشد. همچنین شرایط ما همواره نظامی نیست و در شرایط انتظامی نیز باید به سرعت بعد از رویت شدن تکتیرانداز او را از پای دربیاوریم. به همین دلیل ممکن است فاصله دیده شدن تکتیرانداز در دوربین ما تا اتمام فرصت کشتن او بسیار کوتاه باشد به همین خاطر باید از ماشه هایی استفاده کنیم که حساسیت بالایی دارند و کمتر از 4 پوند انرژی برای شلیک نیاز دارند. ماشه تسلیحات تکتیرانداز جدید قابلیت تنظیم میزان انرژی مورد نیاز را دارند اما در صورت نبود این قابلیت در سلاح شما باید خود اقدام به اصلاح کنید که عموما از طریق تعویض فنرماشه با فنری ضعیف تر ممکن میشود.

نظافت: تنظیف سلاح بر خلاف تصور بسیاری یک عمل سطح بالا است. سلاح باید قبل و بعد از هر عملیاتی نظافت شود. لوله تسلیحات به علت باقی ماندن رسوب گاز باروت و رسوبات مربوط به مرمی همواره درحال کثیف شدن هستند و اگر شرایط محیط نگهداری و استفاده نیز مناسب نباشد عوامل خارجی نیز تاثیر گذار خواهند بود. یک سلاح کثیف هرچقدر هم اصولی ساخته شده باشد، کاستومایز مناسبی داشته باشد و کاربر آن حرفه ای باشد هرگز یک سلاح دقیق نیست. به همین روی سلاح باید با محلول های نظافت بصورت اصولی همواره تنظیف شود.

از آن گذشته ما باید به سلامت قسمت هایی مثل قنداق، شاسی و روپوش لوله نیز توجه کنیم. اگر سلاح ما از شاسی چوبی استفاده میکند باید آن را رزین کاری کنیم تا که خوردگی و پوسیدگی در آن ایجاد نشود.

تسلیحات نامتعارف در عملیات ضد تکتیراندازی: شرایطی مانند مراسمات عمومی و ورزشگاه ها گاهی ممکن است هدف حمله تکتیرانداز باشد(به علت حضور شخصیت های مهم) در این شرایط که نباید آرامش فضا به هم بخورد ما نیاز به تسلیحاتی داریم که صدای کمی داشته باشند و اثرات استفاده از آن بطور کلی ملموس نباشد. همچنین به علت حضور جمعیت غیرنظامی سلاح ما همچنان باید دقیق باشد اثر تخریب آن کنترل نشده نباشد. در چنین شرایطی که فاصله ما تا هدف صد متر و کمتر است تفنگ های خفیف زن که از کالیبر 22. خفیف (مهمات 15.6×5.7 لانگ رایفل) استفاده میکنند بسیار مناسب زیرا دقت خوبی دارند و صدایشان کم است. تنها مشکل این مهمات قدرت کشندگی آنهاست که شلیک به ارگان های حیاتی و یا دست دشمن را میطلبد.

همچنین ممکن است ما به هردلیلی مانند موضع نامناسب و تلاش برای ممانعت از شلیک تکتیرانداز نیاز به نواخت آتش بالاتری داشته باشیم. در چنین شرایطی همان تکتیرانداز نیمه خودکار دراگانف میتواند مورد استفاده ما قرار بگیرد. در کشور آمریکا تفنگ نیمه خودکاری به اسم saint edge atc توسط شرکت اسپرینگفیلد با دقت بسیار بالا ساخته شده است که استاندارد دقتی آن در رده تکتیراندازهای گلنگدنی قرار دارد اما در کشور ما چنین گزینه هایی موجود نیست و اولویت همواره با تفنگ های گلنگدنی میباشد.

همانطور که گفته شد تسلیحات گلنگدنی و غیرخودکار برای ما بهترین گزینه هستند. اما همچنان این نوع تسلیحات در یگان های بسیج، سپاه، ارتش و فراجا چندان رواج یافته نیستند پس ما باید سلاح خود را به سلاحی مناسب تبدیل کنیم.

پرتعداد ترین سلاح تکتیرانداز در نیروهای مسلح ایران همچنان سلاح دراگانف و مشتقات آن میباشند که خوشبختانه میتوان آن را میتوان به سلاحی غیرخودکار(دستی) تغییر داد.

برای این کار نیاز است که ما سلاح را باز کرده و تیوب گازی را با یک پوکه(پوکه خود مهمات 7.62R قابل استفاده است) جایگزین کرده سپس با استفاده از لنت آن را محکم کنیم. پوکه را تا آنجا که میشود و به سلاح آسیب نمیدهد ابتدا از طریق فشار و ضربه سفت کنید و سپس دور بخش اتصال بلوک گاز و پوکه را با لنت محکم بپیچید. انتهای پوکه که محل قرار کیری چاشنی است نیز باید با لنت پوشانده شود.

نکته(اگر پوکه فشنگ از قبل استفاده شده ندارید و میخواهید یک گلوله را جهت استفاده از پوکه آن خالی کنید حتما قبل از اینکار چاشنی را فعال کنید تا از هرگونه حادثه ناخواسته جلوگیری شود این کار به شدت ضروریست و از انجام آن چشم پوشی نکنید. از اقداماتی نظیر جدا کردن چاشنی از پوکه نیز خودداری کنید.

بدین ترتیب سلاح ما از یک تفنگ نیمه خودکار بخاطر مسدود سازی مسیر حرکت باروت تبدیل به یک تفنگ دستی خواهد شد و دقت سلاح ما بطور نسبی بالاتر خواهد رفت. نظافت کامل سلاح پس از ایجاد این تغییر کاملا ضروری است.

عملیات ضد تکتیرانداز بخش-3: تجهیزات دیداری و نوری

در ماموریت ضد تکتیرانداز از تجهیزات دیداری(اپتیکی) و نوری برای ناامن سازی، شناسایی و کشف، نشانه روی و اخلال در عملکرد تکتیرانداز بهره برده میشود. عنصر ضدتکتیرانداز و دیدبان همراه او باید تجهیزات مناسب اپتیکی و نوری را در اختیار داشته باشند تا بتوانند ماموریت خود را به درستی انجام دهند.

سیستم نشانه روی:

متداول ترین سیستم نشانه روی که در کشور ما و به طبع همه جهان رواج دارد سیستم نشانه روی مکانیکی است که بطور کلی در آسان ترین دسته بندی به دو نوع شکافدار و سوراخدار تفکیک میشوند. این نوع سیستم نشانه روی سرعت عمل را از کاربر میگیرد، دقت پایینی دارد، در نور پایین کاربری آنها سخت و بی دقت است، در مقابل اهداف متحرک کارایی بسیار پایینی دارند و نداشتن قابلیت بزرگنمایی تصویر بزرگترین مشکل آن است که همه این دلایل آن را برای عنصر تکتیرانداز نامناسب میکند.

بطور کلی سیستم های سوراخدار از شکاف درجه دقت و فکوس بهتری ارائه میدهند اما بازهم این دقت نسبی نیازهای ما را رفع نمیکند.

عنصر ضد تکتیرانداز به وضوح تصویر بالا به سرعت عملکرد بالا، دقت مناسب، دید مناسب در تمام شرایط نوری و آب هوایی نیاز دارد به همین دلیل بهترین گزینه استفاده از دوربین های تکتیراندازی نظامی-شکاری با دقت بالاست. در مقایسه با سایت های مکانیکی که باید تیرانداز اقدام به یک خط دید از چشم خود تا بخش های سیستم نشانه روی و در نهایت هدف کند دوربین ها این محدودیت ها را ندارند و اگر دوربین با سلاح کامل منطبق شده باشد به محض رویت شدن و قرار گرفتن در نقطه مورد نظر دوربین(در فاصله استاندارد مرکز دوربین) میتوان به آن شلیک کرد.

حال این سوال مطرح میشود که دوربین سلاح عنصر ضد تکتیرانداز باید چه مشخصه هایی داشته باشد؟

دوربین ما به عنوان نیروی ضد تکتیرانداز باید دید شفافی ارائه دهد، قابلیت زوم بالایی داشته باشد، در شب و روز-نور کم یا زیاد دقت تیراندازی ما را تضمین کند، کار با شبکیه آن آسان باشد، قابلیت فوکوس سریع داشته باشد و اگر مقدور بود بتوان ابعاد اهداف و فاصله آن را بصورت چشمی سنجید.

دید شفاف عموما به کیفیت شیشه عدسی، میزان عایق کاری و تزریق درست گاز هیدروژن بستگی دارد. هدف ما که تکتیرانداز باشد به طبع استتاری نسبی یا کامل دارد و باید با یک تصویر شفاف بتوانیم آن را تشخیص داده و حذف کنیم. طبیعتا اگر تصویر ما دید تار و غیرواضحی ارائه کند به مشکل خواهیم خورد

قدرت بزرگنمایی نیز به دلیل به دلایل ذکر شده و همچنین نیازمند قطعی بودن اصابت ما نیاز است. ما دوربین هایی با حداقل بزرگنمایی 24 برابری را پیشنهاد میدهیم که بتوان برای فواصل مختلف بزرگنمایی تصویر را تغییر داد.

اینکه ما بتوانیم در شرایط نوری مختلف دید و دقت خوبی داشته باشیم به دو عامل شبکیه و قطر لوله دوربین بستگی دارد که معمولا دوربین هایی با لوله 30 میلیمتری بهترین مقدار جمع آوری نور را دارند. شبکیه ما نیز با بتواند در شب و روز واضح و قابل دید باشد که باید مقداری درخشش داشته باشند و همچنین شکل آنها نیز مهم است که در ادامه به خواهیم پرداخت. توجه داشته باشید انتخاب دوربینی که در شب هم دید واضحی داشته باشد به معنای عدم استفاده از دوربین های حرارتی و دید در شب نیست.

ما در این مطلب به بررسی بخش های مختلف دوربین نخواهیم پرداخت اما شبکیه های مختلف را مورد بررسی قرار میدهیم تا شما بتوانید بر اساس شرایط خود بهترین گزینه را انتخاب کنید.

نوع A: این مدل با داشتن تیرک با زاویه پیکان 90 درجه و خط افقی نازک یک مدل دقیق است که به کمک خط(یا به اصطلاح دیگر سیم) افقی و تیرک عمودی میتواند سر تفنگ به درستی با هدف تنظیم شود و انحراف به طرفین نیز از بین برود. همچنین بخاطر مدل تیرک ما مشکلی برای نشانه گیری در شرایط نوری کم و یا شرایط محیطی مختلف نخواهیم داشت زیرا به علت پهن بودن تیرک شبکیه ما در تصویر محو نخواهد شد. همچنین این مدل سرعت هدف گیری نسبتا خوبی را به ما ارائه میدهد

نوع B: این مدل دارای تیرک عمودی مشابه نوع قبلیست اما دارا بودن دو تیرک افقی باعث میشود که در طول روز صفحه دوربین ما به هم ریخته و مبهم باشد. اما این ضعف در شب تبدیل به یک مزیت میشود و ما میتوانیم هدف گیری های دقیق تری داشته باشیم.

نوع C: این مدل برای هر دو شرایط شب و روز مناسب است در روز بخاطر وجود خطوط افقی و عمودی ما دقت مناسبی خواهیم داشت. در شب نیز هدف بین دو تیرک افقی قرار میگیرد که باعث دقت نسبی میشود اما دقت ما پایین تر از روز خواهد بود.

نوع D و E: این مدل مانند آنچه میبیند دارای تیرک های پیکانی در D و تیرک تخت در E میباشد. این توع شبکیه ها برای هر دو حالت شب و روز مناسب است اما نسخه D بخاطر تیرک های پیکانی دقت بیشتری را در شب ارائه خواهد کرد

نوع F: این نوع دارای تنها یک تیرک پیکانی 90 درجه است که در شب و روز امکان تیراندازی سریع با دقت نسبی را فراهم میکند.

نوع G: این نسخه برای تیراندازی در روز دقت خوبی را ارائه میدهد و مناسب است. اغلب دوربین های شکاری آمریکایی از چنین شبکیه ای استفاده میکنند. اما در طول شب دوربینی که چنین شبکیه ای داشته باشد فاقد کارایی است زیرا خطوط در تصویر محو خواهند شد و اگر ما هدف خود را رویت کنیم امکان هدف گرفتنش را نخواهیم داشت.

نوع H: این نوع یکی از بدترین انتخاب ها برای عملیات ضد تکتیرانداز خواهد بود. سر تخت تیرک امکان هدف گیری دقیق را از ما میگیرد و قرار گیری بخشی از تیرک در مرکز تصویر نیز باعث بهم ریختگی تصویر ما در روز میشود. بطور کلی این نوع شبکیه برای شکار حیوانات در فاصله نزدیک است و برای ماموریت ما فاقد کاربرد. این نوع شبکیه اغلب در دوربین های شکاری آمریکایی یافت میشود.

نوع I: این نوع شبکیه تنها دارای یک تیرک سر تخت است که به علت تختی تیرک اجازه شلیک دقیق را به ما نمیدهد و برای شکار سریع در فواصل کوتاه استفاده میشود.

نوع J: این نوع شبکیه که دارای یک دایره توپر در مرکز و چهار خط متقاطع است دقت فوقالعاده ای را به ما میدهد اما بازهم در شب با محو شدن کلی خطوط و محو شدن نسبی دایره دقت بالایی را به ما ارائه نمیدهد.

نوع K: این نوع شبکیه به ما اجازه تیراندازی سریع با دقت نسبی را در شب میدهد اما دقت آن کمتر از نوع F میباشد زیرا دارای تختی در نوک تیرک است.

نوع L: این نوع دارای یک تیرک با زاویه پیکان 60 درجه است که برای تیراندازی دقیق در روز کارایی خوبی دارد اما بازهم در شب قسمت پیکانی تیرک به دلیل زاویه کم در تصویر محو خواهد شد که دقت و سرعت عمل از ما گرفته میشود.

تمامی شبکیه های دیگر درواقع مشتقات و ترکیبات انواع ذکر شده است که برای کارایی های مختلف توسعه پیدا کرده اند. گاها در مرکز تصویر از دایره های توخالی بزرگ نیز استفاده میشود که جهت افزایش دقت ماست که بسته به پهنای آن در دقت تیراندازی ما در شب و روز موثر خواهد بود. یا شبکیه دارای یک پیکان در میان تصویر میتواند باشد که باز تفاوتی در اصل قضیه ایجاد نمیکند.

اما بهترین نوع شبکیه برای ما شبکیه ایست که بتوان از آن در طول روز شب با حداکثر دقت استفاده کرد. علاوه بر اینها شبکیه ما اگر بتواند فاصله از اهداف و ابعاد آنها را نیز اندازه بگیرد نفعی مضاعف خواهد بود.

بهترین شبکیه ای که تاکنون در بازار مشاهده شده است متعلق به شرکتی به اسم کانتراسنایپر-یواس‌آ میباشد. این شبکیه دارای تیرک و خطوط مندرج به همراه دایره های مندرج است که دقت فوقالعاده خوبی به ما در شب و روز میدهد همچنین میتوان فاصله اهداف و ابعاد آنها را سنجید. این شبکیه از استاندارد mil-dot استفاده میکند که علاوه بر دارا بودن تیرک و خط دایره های کوچکی برر روی خطوط دارد و میتوان از آنها جهت افزایش دقت استفاده کرد. پیشنهاد ما استفاده از این مدل دوربین ها یا دوربین هایی دارای شبکیه مشابه میباشد.

همانطور که گفته شد این موارد جایگزین دوربین های دید در شب و حرارتی نمیباشد.

اگر بصورت بسیار خلاصه بخواهیم بیان کنیم دوربین های دید در شب با تشدید و استفاده نور محدود موجود در صحنه مانند بازتاب اجسام و اجرام آسمانی کار میکند درحالی که دوربیند حرارتی از طریق استفاده اندازه گیری دمای هر جسم در محدوده اثر خود.

زمانی که هدف ما استتار کرده باشد یا فاصله آن از ما دورتر(بخصوص در شب) ما نیاز به دوربین حرارتی و دید در شب داریم تا بتوانیم بطور دقیق هدف را شناسایی کرده و از بین ببریم.

دوربین های حرارتی و دید در شب انواع مختلفی دارند و نسل های بروزتر آنها هر روز پس از دیگری وارد بازار میشود. اگر قصد تهیه این نوع دوربین را دارید اولویت ها را دارید حتما به برد عمل، قدرت بزرگنمایی تصاویر، وضوح و توان تفکیک آنها دقت کنید.

دوربین های دید در شب اکثرا مصرف انرژی بالایی دارند و کاربر اغلب تعدادی باتری همراه خود دارد زیرا اکثر مدل ها دارای مداومت کاری کمتر از یک ساعت هستند. در صورت مجهز بودن سلاح شما به ریل پیکاتینی میتوانید از منبع تغذیه های قابل نصب روی باتری استفاده کنید و اگر چنین امکانی نداشتید پاوربانک ها میتوانند گزینه مناسبی باشند.

تجهیزات نوری و دیداری دیدبان

دیدبان همراه تکتیرانداز وظیفه اصلی شناسایی و اعلام موقعیت هدف را دارد و باید بتواند با تجهیزاتی که در اختیارش قرار گرفته تکتیرانداز دشمن را شناسایی کند سپس به عنصر ضد تکتیرانداز که مسلح است موقعیت آن را اعلام کند. در برخی مواقع دیدبان وظیفه ممانعت از شلیک تکتیرانداز را هم به عهده دارد که توضیح داده خواهد شد.

یکی از آشناترین تجهیزات دیدبانی که اغلب آن را مشاهده کنید دوربین هایی با قدرت بزرگنمایی بالا هستند. انواع دوربین های مخصوص دیدبانی دو چشمی و تک چشمی قابل استقرار و یا قابل حمل که بتوانند وضوح تصویر مناسب و توانایی اندازه گرفت فاصله ما تا هدف را ارائه دهند در شرایط عادی مناسب هستند.

در مواقعی که ما از دوربین هایی که صرفا قابلیت بزرگنمایی دارند استفاده میکنیم باید به علامات تکتیراندازها دقت کنیم که این مورد در بخش اصول شناسایی بطور کامل توضیح داده خواهد شد.

دوربین های دید در شب نیز به همین شکل، کاربری استاندارد استفاده از دوربین های دید درشب تخصصی با برد بالا است اما در صورت نبود این امکانات میتوان بصورت محدود از دید در شب هایی مانند نسخه های مختلف an/pvs که بر روی سر و کلاهخود نصب میشوند یا در برخی مدل ها مانند an/pvs-4 که قابل نصب بر روی سلاح و یا استفاده بصورت دستی هستند بهره برد.

دوربین های حرارتی یکی دیگراز سیستم هاییست که ما میتوانیم از آن استفاده کنیم. تمام اجسام دارای دما هستند. بدن موجودات زنده بصورت کلی از دمای محیط متفاوت و بالاتر است که این حرارت با پوشش(لباس و پوست) آنها نیز درحالت انتقال دما قرار دارد. به همین ترتیب میتوان از طریق دوربین های حرارتی اهدافی که استتار کرده اند یا دید ما به آنها ضعیف است(مانند شرایط نور کم و شب) استفاده کرد. البته اکنون تیم های تکتیرانداز ارتش های مجهز جهان از لباس هایی با قابلیت انطباق دما با محیط استفاده میکنند که کار را برای شناسایی سخت میکند.

سیستم های لیزری: سیستم های لیزری میتوانند با اسکن لیزری محیط و ترکیب آن با تصاویر دوربین مرئی به ما در شناسایی دوربین، سلاح و خود تکتیرانداز کمک کند. همچنین سیستم های نشانه گذار لیزری نیز پس از شناسایی محل تکتیرانداز آنرا نشانه گذاری کنند تا عنصر ضدتکتیرانداز اقدام به حذف آن کند. سیستم های نشانه گذار لیزری در مواقعی که دشمن خارج از برد دقیق سلاح عنصر ضدتکتیرانداز است بسیار مناسب زیرا میتوان بدین شکل موقعیت او را جهت اجرای آتش سنگین به دیگر واحدها اعلام کرد.

جدای از بحث شناسایی و اعلام موقعیت زمانی که ما به هر دلیلی نمیتوانیم تکتیرانداز را هدف قرار دهیم(وجود جمعیت غیرنظامی در ماموریت های انتظامی، بیشتر بودن فاصله ما تا تکتیرانداز از برد مناسب سلاح و…) میتوان با تابش لیزرهای قوی به چشم و دوربین تکتیرانداز دید او را کور کرد و از شلیک ممانعت کرد.

نورافکن ها و منور

زمانی که موقعیت ما برای دشمن مشخص است(پادگان ها، پاسگاه ها، پایگاه های نظامی و…) میتوان از نور افکن ها بهره برد. از منور و نورافکن میتوان برای شناسایی مستقیم دشمن از طریق افزایش نور محیط یا ایجاد بازتاب نور بر روی دوربین تکتیراندازها استفاده کرد.

ریزپرنده ها

یکی دیگر از ابزارهایی که امروزه بصورت گسترده توسط نیروهای نظامی در سرتاسر جهان استفاده میشود ریزپرنده ها هستند. جنگ روسیه و اوکراین یکی از مهم ترین وقایعی هستند که نشان دادند حتی ریزپرنده های تجاری میتوانند سرنوشت نبردها را تغییر دهند.

تیم دیدبانی ضد تکتیرانداز میتواند از طریق پهپادهای مولتی روتور یا ریز پرنده های بال ثابت اقدام به شناسایی هوایی تکتیراندازها، مسیرهای تردد و اماکن مشکوک کند.

تجهیزات پیشرفته شناسایی تکتیرانداز

تکتیراندازها به عنوان یکی از مهم ترین عناصر درگیری های مسلحانه تاکنون توانسته اند خود را بخوبی با ترفندهای ضد تکتیرانداز بسته به سطح آموزش و تجهیزات خود وقف دهند. این امر باعث شده تا ارتش ها به فکر استفاده از تجهیزات پیشرفته شناسایی تکتیرانداز باشد تا بتواند این تهدید را خنثی کند. آمریکا، چین، فرانسه، روسیه و ترکیه از جمله کشورهایی هستند که بصورت گسترده از دستگاه های پیشرفته ضد تکتیرانداز استفاده میکنند و تا اینجای کار بهترین نوع این دستگاه ها متعلق به کشور روسیه است که توانسته به لطف آنها تکتیراندازان اوکراینی را بخوبی مهار کند. ترکیب سطح آموزشی بالا و دستگاه های پیشرفته چنان روس ها را در این امر موفق کرده است که با بالا بردن ریسک عملیات جرات تکیتراندازان اوکراینی را از آنها گرفته و اکنون همه تکتیراندازان اوکراینی میدانند که اهدافی بسیار آسان برای واحدهای ضد تکتیرانداز ارتش روسیه هستند.

دستگاه های پیشرفته شناسایی تکتیرانداز انواع مختلفی دارند که از نظر زمان اقدام به دو نوع پیش از شلیک و پس از شلیک و از نظر نوع کاوش به جستجوگر امواج صوتی، اسکن لیزری و دید ترکیبی تقسیم میشوند

جستجوگر موجی: سلاح های فشنگی پس از شلیک پرتابه یک موج از لوله خود ساطع میکنند که به اصطلاح به دنبال گلوله کشیده میشود(این موج در تسلیحات بدون خان ناملموس تر است) که علاوه بر آن امواج صوتی دهانه نیز هستند که میتوان آن را تا حدودی با سرکوبگرهای صوتی از بین برد اما همچنان موجی که به دنبال گلوله در حرکت است قابل ردیابی است. پس از شلیک گلوله دستگاه های ردیاب موج شروع به تحلیل امواج دریافتی و شناسایی منبع میکنند. این دستگاه ها که بصورت گسترده توسط ارتش آمریکا استفاده میشود پس از شلیک میتواند اقدام به شلیک تکتیرانداز کند. یک تکتیرانداز حرفه ای پس از شلیک و در صورت وجود خطر مدام موضع خود را تشخیص میدهد. سریع ترین دستگاهی که با امواج کار میکند و در اختیار آمریکایی هاست 5 الی 10 ثانیه برای شناسایی موقعیت منبع شلیک و تطبیق آن با مختصات جغرافیایی نیاز دارد و سپس نیروی خودی با دستگاه های دید ترکیبی موقعیت اعلامی را بررسی میکند و به سمت آن آتش گشوده میشود.

این پروسه بسیار زمان بر است و تا بتوان آن را به پایان رساند تکتیرانداز دشمن پا به فرار گذاشته است و پس از فرار تکتیرانداز کشف مسیر حرکت او یک مشکل اساسی خواهد بود ضمن اینکه تکتیرانداز قبلا شلیک خود را انجام داده است و ما از تلفات نتوانسته ایم جلوگیری کنیم.

دستگاه های دید ترکیبی از ترکیب دید مرئی، دوربین های دید در شب و ترمال منطقه را کاوش میکنند میکنند که توانایی مطلوبی به تیم ضد تکتیرانداز جهت بررسی مناطق احتمالی و شناسایی تکتیرانداز قبل و بعد از شلیک میدهد. دستگاه های لیزری نیز بالاتر توضیح داده شد که نتایج اسکن لیزری را با سیستم موقعیت یاب جهانی(gps/bido/glonas) و دید مرئی ترکیب میکنند که البته تاکنون چندان موفق نبوده است.

اما پیشرفته ترین نوع دستگاه تکتیرانداز که ارتش روسیه با آن تکتیراندازان زیادی را به کام مرگ کشانده عملکرد متفاوتی دارد. مکانیزم اصلی این دستگاه تاکنون محرمانه مانده ولی عملکرد کلی آن بدین شکل است که دستگاه میتواند تا فاصله حداقل 2.5 کیلومتری انواع لنزها از قبیل لنز دوربین فیلمبرداری، لنز دوربین سلاح، دوربین های حرارتی، دید در شب و حتی نورافکن و چراغ قوه را شناسایی و تفکیک کند. این دستگاه به سیستم های دید ترکیبی و موقعیت یاب جهانی متصل میشود و حتی میتواند به دستگاه های جستجو موجی نیز وصل شود. دستگاه مذکور میتواند پرتوهای نوری متنوع بسته به نوع اپتیک دشمن جهت کور کردن دید تکتیرانداز تولید کند. چند سال ارتش ونزوئلا توانست به لطف این دستگاه جان رییس جمهور را از شلیک تکتیراندازی در فاصله 800 متری نجات دهد. بنابر بررسی شکارهای این سیستم در اوکراین دستگاه مذکور حتی توانایی کشف لنز دوربین هایی که با توری پوشانده شده اند را دارد که این برای هر تکتیراندازتنها یک معنی دارد، کابوس بی پایان.